Περιλήψεις Εισηγήσεων - Εργαστηρίων

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ

Η χαρά της τέχνης

Ross Malcolm, Καθηγητής στην έδρα Εκπαίδευσης των Τεχνών στο ΙΑΤΕ: Ινστιτούτο για τις Τέχνες στη Θεραπεία και την Εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Metropolitan, Λονδίνο), Επίτιμος Υφηγητής της Ερευνητικής Ομάδας του Πανεπιστημίου του Exeter, Επισκέπτης Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτιστικής Εμψύχωσης στο Πανεπιστήμιο του Katowice στο Cieszyn της Πολωνίας

Μετάφραση εισήγησης: Αλεξάκη Χάρη, ΠΕΟ6, M.Ed Drama & the Creative Arts in Education, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Δ.Δ.Ε. Δ΄ Αθήνας

Η δημιουργικότητα στις τέχνες γεννήθηκε από την παρόρμηση του ανθρώπου να δώσει νόημα στο χάος που τον περιέβαλλε, να τιμήσει τους θεούς και να βρει τη βάση για την ελπίδα και τη χαρά μέσα σε έναν κόσμο που σε προκαλεί και ταυτόχρονα σε εμπνέει. Ο Malcolm Ross, βασισμένος στην προσωπική του έρευνα και διδασκαλία, θα σκιαγραφήσει το συγκριτικό μοντέλο που προτείνει για μια παιδαγωγική των δημιουργικών τεχνών, που υποστηρίζει το διάλογο ανάμεσα στις τέχνες στα σχολεία.

H χρήση του κινηματογράφου κατά τη διδασκαλία της φιλοσοφίας

Βιρβιδάκης Στέλιος, Καθηγητής Φιλοσοφίας, Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Στην εισήγησή μου θα παρουσιάσω τρόπους προσέγγισης κινηματογραφικών ταινιών που μπορούν να αξιοποιηθούν κατά τη διδασκαλία της φιλοσοφίας. Θα αναφερθώ συνοπτικά στη χρησιμοποίηση ταινιών σε πανεπιστημιακά μαθήματα (κυρίως σε μαθήματα Ηθικής και σε σεμινάρια για τη φιλοσοφία του Υπαρξισμού), αλλά θα εστιάσω την προσοχή μου στη δυνατότητα προβολής και ανάλυσης ταινιών για την καλύτερη διδασκαλία του νέου βιβλίου φιλοσοφίας της Β' Λυκείου (Αρχές Φιλοσοφίας). Τα παραδείγματά μου θα παραπέμπουν κυρίως στα κεφάλαια της Γνωσιολογίας, της Μεταφυσικής και της Ηθικής και θα περιλαμβάνουν ταινίες διαφόρων σκηνοθετών από τον Ακίρα Κουροσάβα ως τον Γούντυ ´Αλλεν.

Το Θέατρο ως πάμμουσος σύνοδος τεχνών στο σχολείο

Γραμματάς Θεόδωρος, Καθηγητής Θεατρολογίας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Τέχνης και Λόγου Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών

Στην εποχή του μεταμοντερνισμού και της πολυπολιτισμικότητας, οι προκλήσεις αλλά και τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η εκπαίδευση στη διάσταση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας παροχής της δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα που επιβάλλει διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης. Ο γνωσεοθεωρητικός προσανατολισμός με έμφαση στην εξειδίκευση και την εφαρμοσμένη γνώση και οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, που στηρίζονται στην πληροφορική και τη χρήση των πολυμέσων, έχουν ήδη φτάσει στα όριά τους. Η πανάκεια, που αποτελούσε η τεχνολογία για τις δεκαετίες του 80 και του 90, έχει για μια ακόμα φορά αποδειχθεί ατελέσφορη (όπως και άλλες παρόμοιες προτάσεις κατά το παρελθόν), προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι απώτεροι και βαθύτεροι στόχοι της εκπαίδευσης. Η αναγκαιότητα για ένα νέο ανθρωπισμό και μια επαναπροσέγγιση των ανθρωπιστικών αξιών, που διαχρονικά στήριξαν και ανέδειξαν τον παγκόσμιο πολιτισμό, γίνεται επιτακτικά επίκαιρη. Στη δημιουργία αυτής της νέας πραγματικότητας και την αλλαγή προσανατολισμού στο εκπαιδευτικό σύστημα, για μια ακόμα φορά οι Τέχνες έρχονται να αποτελέσουν το μόνο ασφαλές καταφύγιο, το σύστοιχο αλλά αναντικατάστατο από την τεχνολογία πεδίο δραστηριότητας του εκπαιδευτικού συστήματος, δια του οποίου θα αναδυθεί και θα αναδειχθεί η Παιδεία ως τελικό ζητούμενο στο σύγχρονο Σχολείο. Το Θέατρο αποτελεί από τη φύση του σύνθετη μορφή τέχνης, πεδίο δημιουργικής έκφρασης και διαδραστικής επικοινωνίας που συνδυάζει όλες τις μορφές και τους τρόπους πολιτισμικής έκφρασης: θεωρητική γνώση και καλλιτεχνική δημιουργία, πολιτισμική μνήμη και ατομική συνείδηση, ψυχο-πνευματική καλλιέργεια και κοινωνική συμπεριφορά, ταυτότητα και ετερότητα. Ως τέτοιο αποτελεί προνομιούχο διάσταση μιας «Παμμούσου» συνύπαρξης, που εντασσόμενη στις συνθήκες του σύγχρονου κόσμου και συνδυαζόμενη με τα πορίσματα συναφών επιστημών της εκπαίδευσης, μπορεί να ανανεώσει ριζικά το σχολικό curriculum και να συμβάλει τα μέγιστα στη δημιουργία ενός ανθρωποκεντρικού εκπαιδευτικού συστήματος.

Η συνομιλία προϋποθέτει πρόσωπα. Μικρή αναφορά στο πρώτο «πρόγραμμα πολύτεχνης έκφρασης». Χολαργός, 1989, Κ.ΣΥ.Μ.Ε.

Δαραδήμος Χαράλαμπος, Καλλιτέχνης Εικαστικών Τεχνών – Εκπαιδευτικός

Η συνομιλία των τεχνών, η συνομιλία των επιστημών, η συνομιλία των τεχνών και των επιστημών αποτελούν προσωποποιήσεις που υποδηλώνουν απουσία. Μήπως κάθε συνομιλία δεν προϋποθέτει την παρουσία των συνομιλούντων; Ποια απουσία επισημαίνεται, ποια προσδοκία δηλώνεται, ποια απαίτηση εγείρεται, ποια ανάγκη αναζητάει την κάλυψή της; Η «συνομιλία των τεχνών» ανιχνεύει ένα νέο καλλιτεχνικό μόρφωμα ή λειτουργίες που αναπτύσσουν ιδιότητες του δημιουργικού κοινωνικού ανθρώπου; Και μέσα στο σχολειό: Πόσο συνδημιουργούμενοι συνδημιουργοί γίνονται δάσκαλοι και μαθητές;

«Όταν το πρόγραμμα έφτανε στο τέλος του μου ζητήθηκε, κάπως αιφνιδιαστικά, η παρουσίαση ενός έργου που θα δημιουργούσε η ομάδα των «μαθητών» ως καταληκτική δραστηριότητα του προγράμματος. Στη συνάντηση αισθάνθηκα τον Στέφανο λίγο αμήχανο και τον Δημήτρη να απαιτεί το έργο ως απόδειξη της ποιότητας των μαθημάτων. Αρνήθηκα και γιατί ο χρόνος ήταν ελάχιστος και γιατί η εκπλήρωση της απαίτησης θα σκόρπιζε τη «δημιουργική κατάσταση» που είχε κατακτηθεί. «Άλλωστε», είπα, «το έργο έχει συντελεσθεί και παρουσιασθεί. Τόσους μήνες αυτό κάνουμε». Ανεξάρτητα από την έκβαση της συζήτησης και του τι επακολούθησε, το «έργο» είχε συντελεσθεί. Απλά κάποιοι ήταν παρόντες και κάποιοι απόντες».

Γνωριμία με την οπτικοακουστική έκφραση στο σχολείο

Θεοδωρίδης Μένης, Σκηνοθέτης Κινηματογράφου, Υπεύθυνος εργαστηρίου οπτικοακουστικής έκφρασης στο πρόγραμμα «Μελίνα»

Ο πολιτισμός λοιπόν στο σχολείο… Και ξεχωριστό κομμάτι του πολιτισμού, οι τέχνες που γονιμοποιούν δημιουργικά τη σχολική πράξη. Κι ανάμεσα στις τέχνες, η οπτικοακουστική έκφραση, μια μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης που γεννήθηκε με την τεχνολογία και περιλαμβάνει τέχνες όπως η φωτογραφία, το κόμιξ, ο κινηματογράφος, το κινούμενο σχέδιο, η ηχογράφηση και η τηλοψία. Όμως η καλλιτεχνική έκφραση δεν περιορίζεται στις συμβατικές οριοθετήσεις των τεχνών είναι ενιαία έκφραση που το παιδί βιώνει ανεξάρτητα από τα υλικά ή τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει. Έτσι ο ρυθμός, η ισορροπία, η αρμονία είναι παράμετροι που θα συναντήσει τόσο στο χορό όσο και στον κινηματογράφο, στη ζωγραφική, στη μουσική και στο θέατρο. Τραβώντας μια φωτογραφία, το παιδί μπορεί να κάνει μια επισήμανση, να ξεχωρίζει ένα στοιχείο του περιβάλλοντός του από όλα τα υπόλοιπα. Αυτό το στοιχείο μπορεί μετά να το μεταφέρει στο θεατρικό του παιχνίδι ή να το εντάξει σε μια εικαστική δημιουργία. Ένας ηχογραφημένος ήχος μπορεί να δώσει αφορμή για εικόνες και μια εικόνα μπορεί να συνδυαστεί με άλλους ήχους για ένα καινούργιο αισθητικό αποτέλεσμα. Γι’ αυτό, το παιδί πρέπει από πολύ νωρίς να εξοικειώνεται με διάφορα εργαλεία και μέσα καλλιτεχνικής έκφρασης.

Κι όμως η τέχνη θέτει τις δικές της προτεραιότητες

Παΐζης Εμμ. Νικόλαος, Μαθηματικός-Ερευνητής και Συντονιστής του Προγράμματος «Μελίνα»

Βιώνοντας σήμερα, μετά τα σχολεία των μονολόγων της προηγούμενης γενιάς, τα πολύβουα σχολεία των λογικών, άμεσων, αβασάνιστων, τελικά εύκολων, απαντήσεων, που εμπλέκονται «ελλείψει χρόνου και ηρεμίας» στα «ηθικά» δίπολα «καλό – κακό», «εύκολο – δύσκολο», «χρήσιμο – άχρηστο», «δικό μας – ξένο», «σωστό – λάθος», «άσπρο – μαύρο», έχουμε όλοι την ανάγκη να ανακαλύψουμε ξανά την αξίας της στιγμιαίας σιωπής (που εκφράζει και καταγράφει), της αυτοσυγκέντρωσης (που απομονώνει τους μεσολαβητές που αλλοιώνουν το μήνυμα), της προσοχής στο λόγο του άλλου, του διπλανού. Στον αντίποδα τέτοιων εύκολων και με ηθική απλούστευση δίπολων βρίσκονται θεμελιώδη ερωτηματικά για την πηγή και τη μορφή της ίδιας της καλλιτεχνικής δημιουργίας, αλλά και της επιστημονικής αναζήτησης.

- Η τέχνη –αλλά και η επιστήμη– αναγνωρίζει την αξία του αυθόρμητου, αλλά παθιάζεται και με τις συμβάσεις, τους κανόνες, τον έλεγχο και τη βάσανο της δημιουργίας. Καταργεί τους κανόνες, δημιουργεί νέους και τους καταργεί ξανά. Η εκπαίδευση αντίθετα δεν μπορεί να χειριστεί το αυθόρμητο. Αναγάγει τον κανόνα σε στόχο. Αντιστέκεται στην αντικατάσταση του παλαιού κανόνα και στην ουσία υποτιμά την ίδια την ύπαρξη των κανόνων, αφού αδυνατεί να τους προσαρμόζει κοινωνικά και πολιτιστικά.

- Η τέχνη –αλλά και η επιστήμη– απολαμβάνει την ποιότητα στο διαφορετικό. Μιμείται, αλλά επιζητά το πρωτότυπο. Αναγνωρίζει τη σημασία της λέξης μοναδικό. Η εκπαίδευση αντίθετα απειλείται από το διαφορετικό και δεν αναγνωρίζει στα μέλη της αξίες μοναδικότητας, που να την ανανεώνουν και να την εμπλουτίζουν.

- Η τέχνη –αλλά και η επιστήμη– σε προκαλεί να διαβάσεις –προσωπικά– κάτω από τις γραμμές και τα σύμβολα. Η εκπαίδευση, στον αντίποδα, έμμεσα σου επιβάλλει να αναπαράγεις τις πληροφορίες, τους κώδικες, τα σύμβολα και τις αξιολογικές ιεραρχήσεις άλλων.

Σε μια τέτοια ανάλυση κωδίκων οι πληροφορίες χάνουν την όποια «χρησιμότητα» τους και περνούν σε δεύτερο επίπεδο. Τότε πια τα Μαθηματικά, η Γλώσσα, το Εμείς και ο κόσμος, η Γεωγραφία και η Ιστορία στο σχολείο δεν είναι παρά μαθησιακά αντικείμενα-εγκυκλοπαίδειες, που τροφοδοτούν τα παιδιά πληροφορίες-γνώσεις. Έτσι κι αλλιώς, τελειώνοντας ο προηγούμενος αιώνας τελειώσαμε και εμείς με τη μονόδρομη, δασκαλοκεντρική και «μελλοντικά χρήσιμη» αποθησαύριση γνώσεων.

Όταν η συνομιλία των τεχνών στο σχολείο… έχει νόημα για τους μαθητές

Χρυσοστόμου Σμαράγδα, Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσικής Παιδαγωγίας και Διδακτικής, Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση, τόσο ανάμεσα στις τέχνες όσο και ανάμεσα σε άλλα γνωστικά αντικείμενα, προσφέρει ευκαιρίες στους μαθητές για τη δημιουργία ουσιαστικών συνδέσεων ανάμεσα στα γνωστικά αντικείμενα των τεχνών και των άλλων αντικειμένων του αναλυτικού προγράμματος. Η εφαρμογή τέτοιων προσπαθειών μπορεί να είναι πηγή ικανοποίησης, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί πρόκληση για τον εκπαιδευτικό, αφού ενέχει κόπο και χρόνο, αλλά απαιτεί και νέο τρόπο σκέψης για το περιεχόμενο και τη συμμετοχή των μαθητών καθώς και τη συνεργασία του με άλλους συναδέλφους. Οι προϋποθέσεις για την επιτυχημένη και ουσιαστική συνεργασία των τεχνών στην εκπαιδευτική διαδικασία περιλαμβάνουν μια σειρά κριτηρίων τα οποία αφορούν κατά κύριο λόγο τη φύση της μάθησης στις διαφορετικές τέχνες, καθώς και τη δυναμική που προσφέρεται από τις συνδέσεις και τη «συνομιλία» των τεχνών μεταξύ τους και με τα άλλα γνωστικά αντικείμενα του αναλυτικού προγράμματος.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ

Ο καλλιτέχνης ως κυνηγός ψυχών

Ross Malcolm, Καθηγητής στην έδρα Εκπαίδευσης των Τεχνών στο ΙΑΤΕ: Ινστιτούτο για τις Τέχνες στη Θεραπεία και την Εκπαίδευση (Πανεπιστήμιο Metropolitan, Λονδίνο), Επίτιμος Υφηγητής της Ερευνητικής Ομάδας του Πανεπιστημίου του Exeter, Επισκέπτης Λέκτορας στο Τμήμα Πολιτιστικής Εμψύχωσης στο Πανεπιστήμιο του Katowice στο Cieszyn της Πολωνίας

Αλεξάκη Χάρη, M.Ed Drama & the Creative Arts in Education - Δραματοπαιδαγωγός, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Δ.Ε. Δ΄Αθήνας

Πρόκειται για ένα πρακτικό εργαστήριο, βασισμένο στη σωματική έκφραση και στη δημιουργικότητα των τεχνών, με κάποιες στάσεις για θεωρητικό αναστοχασμό. Οι συμμετέχοντες θα εξερευνήσουν την εκφραστική δυναμική του σώματος και της φωνής τους, μέσα από μια διεργασία απαλών κινήσεων μόνοι και μαζί με άλλους. Θα ακολουθήσει μια πειραματική εργασία που θα συνοδεύεται από τους ρυθμούς ενός από τα πάρτι της φυλής Yukaghir για το κυνήγι των ψυχών. Δεν απαιτείται καμιά επιδεξιότητα στο «Χορό» ή προηγούμενη εμπειρία δημιουργικής σωματικής κίνησης, παρά μόνον η προθυμία να κάνεις ό,τι μπορείς με ό,τι διαθέτεις. Απαραίτητα τα άνετα και κατάλληλα ρούχα.

Οι ήχοι και τα βήματα του ονείρου

Αγαλιανού Ολυμπία, Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, Μουσικοπαιδαγωγός

Το εργαστήριο χωρίζεται σε δυο ενότητες. Στην πρώτη, θα ασχοληθούμε με τρόπους σύνδεσης του λόγου της μουσικής και της κίνησης με συνδετικό υλικό το ρυθμό. Στη συνέχεια, θα επεξεργαστούμε τεχνικές με τις οποίες αυτές οι συνδέσεις μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία μιας μουσικοκινητικής σύνθεσης. Στη δεύτερη ενότητα, οι συμμετέχοντες, χωρισμένοι σε ομάδες, θα έρθουν σε επαφή με ορισμένους «ονειρικούς πίνακες» ζωγραφικής, με στόχο να εκφράσουν με λόγο, έμμετρο ή ελεύθερο, την αίσθηση που αποκόμισαν. Στη συνέχεια, βασιζόμενοι στις τεχνικές του πρώτου μέρους και στην εικόνα, θα προχωρήσουν σε ομαδικές δημιουργίες μουσικοκινητικών συνθέσεων. Στόχος του εργαστηρίου είναι να προταθούν τρόποι με τους οποίους ο καθένας μπορεί να έρθει σε επαφή με την έκφραση και την δημιουργία.

Η Σπείρα των Ονείρων

Αγγελή Α. Μαρία, Επιμελήτρια τέχνης, Μουσειοπαιδαγωγός, ΜΑ

Pfaff Αλέξανδρος, Εικαστικός καλλιτέχνης, ΜΑ

Το εργαστήριο θα εστιάσει στην ατομική και ομαδική εργασία των συμμετεχόντων μέσω της εικαστικής έκφρασης, με έμφαση στο όνειρο, στο όραμα και σε σύμβολα/αρχέτυπα. Περιέχει συζήτηση εικόνων, βιωματικές ασκήσεις και παιχνίδια που πυροδοτούν τη δημιουργία και συντονίζουν την ομάδα. Στόχος είναι η παραγωγή ενός μεγάλου μεγέθους, συλλογικού εικαστικού έργου σύνθεσης των “προσωπικοτήτων” που συμμετέχουν. Παράλληλα, εμπνεύσεις και εργαλεία για εργασία μέσα στην τάξη θα ζυμώνονται και συζητούνται σε όλη τη διάρκεια του εργαστηρίου.

Όταν η λέξη μπορεί να γίνει ποίημα και εικόνα

Αποστολίδης Γιώργος, Φιλόλογος

Ένα εργαστήριο δημιουργικής γραφής για αρχαρίους με ποιητικές τάσεις και εικαστική ματιά. Μια απόπειρα να αποτυπώσουμε επί χάρτου απλές φράσεις με λέξεις, εικόνες, σχήματα, χρώματα και ό,τι άλλο. Γιατί όλα σημεία είναι, θραύσματα και συμπτώσεις. Και μεις σαν τα παιδιά θα δοκιμάσουμε να παίξουμε με την ύλη του νου, της καρδιάς και των ονείρων.

Το όνειρο της μαριονέτας. Κατασκευή και εμψύχωση μαριονέτας

Αρβανιταντώνη Βασιλική, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Π.Ε. Πειραιά

Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να κατασκευάσουν τη δική τους μαριονέτα, χρησιμοποιώντας υφάσματα, κλωστές, διάφορα υλικά για τη δημιουργία της και ιδιαίτερα τη φαντασία τους για να της δώσουν ζωή και ψυχή. Θα καταφέρουν άραγε να εκπληρώσουν το όνειρο της μαριονέτας τους; Αυτό θα εξαρτηθεί από τους ίδιους.

Η προσέγγιση της Τέχνης ως μέσου για την ανάπτυξη της μουσικής δημιουργικότητας

Αργυρίου Μαρία, Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής, Πρόεδρος της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Πριονάς Ανδρέας, Γ. Γραμμματέας της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ΒΑ, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Α.Π.Θ.

Τσούτσια Λουλάκη Ελένη, Μουσικοπαιδαγωγός

Η νέα εκπαιδευτική άποψη επιζητά την καθημερινή έρευνα στην τάξη, τη δημιουργική και προσωπική εμπλοκή των παιδιών σε καινοτόμες δραστηριότητες «προκαλώντας» τη συνάντηση των Τεχνών. Η παιδαγωγική προοπτική της μουσικής αγωγής, η αναζήτηση της αισθητικής διάστασης της διδακτέας ύλης και η συναφής καλλιτεχνική δραστηριότητα φαίνεται να διευρύνουν σημαντικά τη δημιουργικότητα στην εκπαίδευση. Σκοπός του εργαστηρίου είναι να παρουσιάσει ευφάνταστες δραστηριότητες με άξονα την Τέχνη για μουσικόφιλους εκπαιδευτικούς.

Καλό όνειρο-Εφιάλτης, ζωγραφικές μακέτες, μελέτη σκηνικού για μαύρο θέατρο

Ασσάνη Ιωάννα, Εικαστικός, Καθηγήτρια Καλλιτεχνικών

H ομάδα θα δουλέψει, σε αυτό το εργαστήρι, την κατασκευή σκηνικού χώρου, σε μικρογραφία, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως θεατρικός χώρος ενός δρώμενου με θέμα: “καλό όνειρο / εφιάλτης”. Η ομάδα θα ακούσει πρώτα δύο αντίστοιχα αποσπάσματα από το θέμα, μετά οι συμμετέχοντες θα σχηματίσουν δύο υποομάδες που η κάθε μία θα δημιουργήσει τον χώρο και τα αντικείμενα της δράσης που έχει επιλέξει πάνω σε μικρά χαρτιά ζωγραφικής (δηλ. θα σχεδιάσουν δυσδιάστατες μακέτες). Με τα φλούο χρώματα θα μάθουν την τεχνική του Μαύρου Θεάτρου, που σαφώς συνδέει τον Εικαστικό με τον Θεατρικό χώρο, θα γνωρίσουν δε μια πολύ απλή και εντυπωσιακή μέθοδο, για να σχεδιάζουν σε μικρογραφία έναν σκηνικό χώρο. Αυτό το εργαστήρι μπορεί να γίνει σε τρεις ώρες με μία όμως μικρή ομάδα των 10 ατόμων (5 και 5). Η δημιουργία των μακετών θα ντυθεί με ήχους που αντιστοιχούν στο ανάλογο θέμα “καλό όνειρο / εφιάλτης’’ και το εργαστήριο θα κλείσει με μια επίδειξη του τελικού αποτελέσματος με σύνθεση του ήχου και της εικόνας.

Ταξιδευτές στη χώρα των ονείρων…

Αυδή Άβρα, Φιλόλογος, Θεατροπαιδαγωγός

Χατζηγεωργίου Μελίνα, Δασκάλα, Θεατροπαιδαγωγός

Ποιες μαγικές περιπέτειες θα ζούσαμε στη χώρα των ονείρων; Τι θησαυρούς θα ανακαλύπταμε; Το εργαστήριο καλεί τους συμμετέχοντες σε ένα ταξίδι διερεύνησης στη χώρα των ονείρων με όχημα το Εκπαιδευτικό Δράμα και την πολύτεχνη έκφραση. Στη χώρα αυτή οι συμμετέχοντες θα βιώσουν, σε ρόλο, διάφορες καταστάσεις, καθώς θα συναντούν τις πολλαπλές μορφές του ονείρου. Το όνειρο ως επιθυμία, ως κινητήρια δύναμη και μοχλός ανέλιξης, ως φορέας αξιών, ως παγίδα και φυλακή, και ως συλλογικό όραμα θα αποτελέσει αντικείμενο διερεύνησης και αναστοχασμού μέσα από τη δραματική τέχνη, τη λογοτεχνία, τη ζωγραφική και τη μουσική.

“Ψαρεύοντας έρχεται η θάλασσα” Εργαστήρι δράσης σε λογοτεχνικά κείμενα

Βασιλειάδη Έβη, Φιλόλογος - Ηθοποιός

Ως κοινό σημείο αναφοράς θα έχουν μοιραστεί την πρώτη μέρα του συμποσίου τα εξής κείμενα: 1) Ευριπίδη, Ιφιγένεια η εν Ταύροις [«το όνειρο της Ιφιγένειας» (στ 42-65, στ 143-177)] 2) Αλ. Παπαδιαμάντη, Υπό την Βασιλικήν δρυν, Όνειρο στο κύμα, η Φαρμακολύτρια, αποσπάσματα από την Φόνισσα, εκδ. Δόμος τ.3^ος. 3) Κικής Δημουλά, το ποίημα «Σύνδρομο» από Το τελευταίο σώμα μου, Στιγμή 1989. Στόχος: η ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών, μέσω των σωματικών εκφραστικών τους δυνατοτήτων, ως προς το δικό τους ατομικό ασυνείδητο –το βιωματικό χώρο των ονείρων τους– ώστε να προσπαθούν να τον κρατούν σε επαφή με τη συνειδητή τους πλευρά και με την κάθε μορφή τέχνης που τους αγγίζει πραγματικά, δίνοντας και στους έφηβους μαθητές τους την ευκαιρία να ξεκλειδώσουν το δικό τους ασυνείδητο κόσμο και να γίνουν οι ίδιοι δέκτες της αληθινής τέχνης, αλλά και δημιουργοί οι ίδιοι.

Στάδιο 1 (60΄) α) Γνωριμία με την ομάδα: εμείς ως άτομα-μονάδες (δρώντας στο χώρο) και ως ομάδα σε σχήματα. Βασικές εκφραστικές κινήσεις σε σιωπή και στη συνέχεια με ήχους που θα παράγουμε με τη φωνή και το σώμα μας. β) Στον κύκλο, θεωρητική προσέγγιση: Τα όνειρα ως χώρος του ατομικού αλλά και συλλογικού ασυνειδήτου και ως θέμα στη λογοτεχνία. Γιατί τα όνειρα; Ως φορείς του βαθύτερου ή και απωθημένου συναισθήματος-επιθυμίας, φόβου, πόνου, πένθους, απόλαυσης, κ.λπ. Η διαδραστική σχέση των τεχνών. Πώς ανατρέχουμε σ’ αυτά μέσω του δράματος-δράσης (μιας πλούσιας πηγής επαφής με τον βαθύτερο εαυτό μας). γ)Εφαρμογή: Σε σιωπή κινούμαστε με βάση την αναπόληση κάποιας εικόνας ή συναισθήματος από δικά μας όνειρα ή από τα προτεινόμενα έργα. Μετά από αρκετές εναλλαγές, μοιραζόμαστε σε δυάδες: Ο Καθρέφτης (μετάδοση συναισθήματος από τον ένα στον άλλο). Επιλέγουμε τα πιο ενδιαφέροντα για την ομάδα κινησιολογικά μοτίβα και τα «καθρεφτίζουμε» με ομαδική κίνηση πια.

Στάδιο 2 (30΄): Με ερέθισμα το Σύνδρομο της Κ. Δημουλά. Χωρισμός σε 3 ομάδες (κίνησης - ήχου/μουσικής - λόγου /απαγγελίας). Επεξεργασία - «αναπαράσταση». Προβολή του πίνακα του Πικάσσο «Το όνειρο». Παράλληλη δράση και «αποδόμησή» του.

Στάδιο 3 (75-80΄): Θα προσεγγίσουμε το ένα από τα προαναφερθέντα διηγήματα του Παπαδιαμάντη με κίνηση και δραματοποίηση-αναπαράσταση, με ρυθμούς και ήχους παραγόμενους από μας τους ίδιους –αλλά ίσως και με χρήση ηχογραφημένης μουσικής ή ήχων– με αφήγηση από έναν ή πολλούς αφηγητές (άλλοτε μόνους και άλλοτε ομαδικά, ως χορός). Παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να φορούν άνετα ρούχα ή φόρμες και να μπορούν να είναι ξυπόλυτοι ή με τις κάλτσες.

Η ερμηνεία του ονείρου

Γιαπλές Γιάννης, Δάσκαλος χορού, Υπεύθυνος του εργαστηρίου χορού και κίνησης στο Πρόγραμμα «Μελίνα»

Το εργαστήριο απευθύνεται σε ενήλικες με ή χωρίς κινησιολογική παιδεία, σε εκπαιδευτικούς ανεξαρτήτως βαθμίδας. Δεν απαιτείται εξειδικευμένη σωματική διάπλαση ή κινητική ικανότητα. Το εργαστήριο θα αποτελείται από κινητικά παιχνίδια σχετικά με τη φόρμα του σώματος, τον χώρο, τον χρόνο και τη δυναμική των κινήσεων. Βασίζεται στη δομή των μαθημάτων του εργαστηρίου «Κίνηση και Χορός» του προγράμματος “Μελίνα Εκπαίδευση και Πολιτισμός” το οποίο διαπραγματευόταν πώς η κίνηση και ο χορός μπορούν να είναι έμπνευση και εργαλείο στο δάσκαλο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για την διδασκαλία των δικών του γνωστικών αντικειμένων. Το εργαστήριο θα καταλήγει σε μια σύνθεση κινήσεων (στοιχειώδη χορογραφία) από τους συμμετέχοντες, ως εφαρμογή των κινησιολογικών στοιχείων που συνέλλεξαν από τα κινητικά παιχνίδια. Ανάλογα με τον τρόπο που θα έχουν τοποθετηθεί τα σώματα και ανάλογα με τον τρόπο που θα κινηθούν θα δημιουργούνται σχέσεις, διαθέσεις και εικόνες για τις οποίες ο θεατής μπορεί να δώσει την δικιά του εξήγηση, ανάλογη ή διαφορετική με τους δημιουργούς, έτσι ακριβώς όπως γίνεται και με την ερμηνεία των ονείρων μας. Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι μια βιωματική διαπίστωση ότι η κίνηση δεν έχει ταυτότητα και φύλο, αλλά αποκτά την ταυτότητα και το φύλο του σώματος που την αποδίδει. Επίσης, η ερμηνεία της σύνθεσης βασίζεται στην προσωπική ματιά του καθενός, που εξαρτάται από την «κινητική» εικόνα που έχει ως ερέθισμα αλλά και από τις προσωπικές αντιλήψεις του κάθε θεατή που είναι εντυπωμένες στη δικιά του προσωπικότητα. Ένα γεγονός που μας αποδεικνύει την αναγκαιότητα της κίνησης και του χορού ως μέσου έκφρασης μιας διάστασης της αντίληψης του ανθρώπου που είναι άρρηκτη, δεν μπορεί να ειπωθεί με λόγια.

Το επινοητικό θέατρο στην εκπαίδευση: από το ατομικό στο συλλογικό

Γκόβας Νίκος, Εκπαιδευτικός θεάτρου

Ένα προσωπικό αντικείμενο, μια ανάμνηση, μια ιστορία, μια ανησυχία, μια σύγκρουση, ένα όραμα. Οι άλλοι ως καθρέφτες και συναφηγητές της ιστορίας μας. Οι δραματοποιήσεις ως αντικατοπτρισμός και ανατροφοδότηση της ομάδας. Η ομάδα που περιορίζει και συρρικνώνει ή που ενδυναμώνει και απελευθερώνει. Στο εργαστήριο αυτό οι συμμετέχοντες μέσα από ασκήσεις αυτοσχεδιασμού, δυναμικών εικόνων, ρυθμού και «συνενοχής», θα εξερευνήσουν την τεχνική της δραματοποίησης και του επινοητικού θεάτρου, με εκκίνηση προσωπικές ιστορίες και βιώματα με κεντρικό θέμα τη μετατόπιση από το ατομικό στο συλλογικό μέσα από τη διαδικασία του θεάτρου στην εκπαίδευση. Το εργαστήριο είναι μέρος του ευρωπαϊκού προγράμματος mPPACT «Μεθοδολογία για μια παιδαγωγική με κέντρο το μαθητή και τις παραστατικές τέχνες» που ανέπτυξε το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση με άλλους εταίρους από το 2006-2009. Οι συμμετέχοντες παρακαλούνται να φορούν άνετα ρούχα και παπούτσια για κίνηση στο χώρο και στο πάτωμα και να φέρουν ένα προσωπικό τους αντικείμενο το οποίο να συνδέεται με μια σημαντική για αυτούς ιστορία ή περιστατικό.

Παρακαλώ, ζωγραφίστε αυτό που ακούτε!

Ζιρώ Όλγα, Ζωγράφος, Γλύπτρια, Σχολική Σύμβουλος Εικαστικών Μαθημάτων

Τα μαθήματα της Μουσικής και των Εικαστικών στο Γυμνάσιο συμπεριλαμβάνονται κάτω από τον όρο Αισθητική Αγωγή. Το διαθεματικό εργαστήριο σχεδιάστηκε αναζητώντας ένα τρόπο, για να δοθεί στο μαθητή η ευκαιρία να λειτουργήσει κιναισθητικά μέσα στην τέχνη και να αποκτήσει μία εμπειρία δράσης μέσω της τέχνης. Όχι απλώς για να δημιουργήσει κάτι «όμορφο», αλλά για να αποκτήσει το βίωμα των αισθήσεων, για την εκπαίδευση των ματιών να βλέπουν, των αυτιών να ακούν, των χεριών να ακουμπούν και να κινούνται αφήνοντας το αποτύπωμα της χειρονομίας τους. Ζητούμενο είναι να περάσουμε από μία αντίληψη αποκλειστικά ηχητική ή οπτική σε μία ολιστική αισθητικά δημιουργική εμπειρία που εμπλέκει όλες τις αισθήσεις. Στους συμμετέχοντες θα δοθούν υλικά, χρώματα, πινέλα και χαρτιά, και θα τους ζητηθεί να ζωγραφίσουν τους ήχους που θα ακούσουν, από τις απλές γραμμές ως τις ολοκληρωμένες συνθέσεις. Μας ενδιαφέρει η διατήρηση μεν της αυτόνομης υπόστασης κάθε μαθήματος με τη διαφορετικότητά του, η ενεργοποίηση δε ενός μηχανισμού δράσης ο οποίος να συνθέτει τις δύο τέχνες και να δημιουργεί τις συνθήκες για μία εργαστηριακή-βιωματική διαθεματική διδακτική των δύο μαθημάτων. Αυτή η προσέγγιση, αντίθετη με την παθητική πρόσληψη της γνώσης που περιλαμβάνει ελάχιστη η καθόλου συμμετοχή, θα δώσει όχι μόνο τη χαρά και την ικανοποίηση της δημιουργίας κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου, αλλά και μία εμπειρία η οποία θα μπορεί να αξιοποιηθεί και σε άλλα γνωστικά αντικείμενα.

Όνειρα: ένας οδηγός για την αφήγηση της φαντασίας

Κακουδάκη Τζωρτζίνα, Ηθοποιός, Θεατρολόγος

Ένα βιωματικό εργαστήριο για τη δραματουργία του θεάτρου και τους τρόπους που μπορούν να αξιοποιηθούν οι αφηγηματικές τεχνικές, για να ειπωθεί ή να παρουσιαστεί μια ιστορία. Στόχος του εργαστηρίου είναι η εκγύμναση της φαντασίας και η επινόηση πρωτότυπων συνθέσεων που προέρχονται από μια κοινή αφετηρία, αλλά όπως τα όνειρα, εξελίσσονται πάντα αναπάντεχα εκπλήσσοντας το κοινό και τους συμμετέχοντες. Εργαστήριο για εκπαιδευτικούς που στοχεύει στον τρόπο αξιοποίησης ποικιλόμορφων υλικών, προκειμένου να μπορούν να συντεθούν ιστορίες, παρουσιάσεις, παραστάσεις μέσα και έξω από την τάξη.

Το μαθηματικό θέατρο ενάντια στη μαθηματικοφοβία. Ένα φωτεινό χαμόγελο στο «σκυθρωπό» μαθηματικό τοπίο

Κορδώσης Ντίνος, Μαθηματικός

Ο συνολικά διατιθέμενος για το εργαστήριο χρόνος θα επιμεριστεί σε δυο περιόδους.

Στην πρώτη μέσα από την παρουσίαση επιλεγμένων σκηνών από το θεατρικό έργο «Οι αριθμοί είναι αισθηματίες και δυο ακόμα θεατρικά έργα με υποθέσεις απτόμενες των μαθηματικών, θα γίνει προσπάθεια να καταδειχθεί ο καταλυτικός ρόλος του μαθηματικού θεάτρου στην εξοικείωση και στη συμφιλίωση των διδασκομένων με τα μαθηματικά. Στη δεύτερη χρονική περίοδο οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να προβληματιστούν σχετικά με τη δυνατότητα που έχει ο δάσκαλος των μαθηματικών να κάνει επίκληση στο συναίσθημα των διδασκομένων, σ’ ένα τόσο, όπως πιστεύεται απ’ τους πολλούς, ορθολογιστικό και συναισθηματικά στείρο γνωστικό χώρο, όσο ο χώρος των μαθηματικών, ενώ παράλληλα θα βρεθεί μπροστά στην πρόκληση ν’ αναζητήσει μέσα σ’ αυτόν περιοχές που προσφέρονται για βραχύχρονα θεατρικά δρώμενα ή γλαφυρά θεατρικά τεχνάσματα.

Εργαστήρι δημιουργικής γραφής με μικρά παιδιά

Κύρδη Καλλιόπη, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Π.Ε. Α΄ Αθήνας

Πώς η γραφή γίνεται παιχνίδι και το παιχνίδι γραφή με απτά αποτελέσματα;

Πώς η φαντασία γίνεται δημιουργική και παίρνει τη μορφή συγκεκριμένης μυθοπλασίας; Πώς δημιουργούμε στα παιδιά κίνητρο για να γράψουν δομημένες ιστορίες; Θα γίνει προσέγγιση της γραφής ως δημιουργικής επικοινωνίας και έκφρασης, στο πλαίσιο μιας ομάδας, με αφορμή:

1. Αγαπημένα κλασικά παραμύθια με τη χρήση απλών αντικειμένων και καρτών (τυπολογία του Προπ).

2. Αρχαίους μύθους, λαϊκές παραδόσεις για ξωτικές και καλοκυράδες, δημοσιογραφικά κείμενα, μαρτυρίες, φωτογραφίες και έργα τέχνης με στόχο την ανάδειξη της ηθικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση.

Περπερούνα: «… Το νερό θα γυρίσει, όταν εκείνοι που δεν έχουν κριματίσει βρουν τη θέση που τους αξίζει... »

Κωνστανταράκη Εύα, Θεατροπαιδαγωγός, MA Theatre for Development

Παπαστάθη Χρυσούλα-Χρυσοβαλάντου, Δασκάλα / Θεατροπαιδαγωγός, MA Drama in Education

Με αφορμή το έθιμο – δρώμενο της Περπερούνας θα διερευνηθούν, μέσω Συμμετοχικού Θεάτρου, οι αξίες και η συμπεριφορά της κοινωνίας μας απέναντι στους μη ευνοημένους. Το ίδιο αυτό έθιμο μεταμορφώθηκε σε θεατρικό έργο και παράσταση μέσω των τεχνικών της Δραματικής Τέχνης στην Εκπαίδευση με τη βοήθεια όλων των καλλιτεχνικών ειδικοτήτων, με τα παιδιά του ολοήμερου του 13^ου Δημοτικού Σχολείου Κορυδαλλού.

Θέατρο-ντοκιμαντέρ: Η γοητεία των αναμνήσεων

Κωνσταντινάκου Κατερίνα, Θεατρολόγος 

Το θέατρο-ντοκιμαντέρ μπορεί να μην είναι πολύ διαδεδομένο στην Ελλάδα, έχει όμως μια αξιόλογη πορεία στις σκηνές της Ευρώπης, ανανεώνοντας τη σχέση τού θεάτρου με την γύρω πραγματικότητα και προτείνοντας νέες μορφές θεατρικής έκφρασης. Αξιοποιώντας την εμπειρία της εμψυχώτριας από την προετοιμασία της παράστασης Sugar Babes του δηπεθε Σερρών (2009), το σεμινάριο σκοπό έχει να δείξει πώς φτάνουμε σε μια παράσταση με αφετηρία όχι ένα δοσμένο κείμενο (δραματικό ή μη) παρά αναμνήσεις, προσωπικές ιστορίες ή όνειρα –εκπληρωμένα ή ανεκπλήρωτα– των μελών της ομάδας. Έμφαση θα δοθεί στη διαδικασία συλλογής και επεξεργασίας των ιστοριών.

Η προσέγγιση του ρατσισμού και η υπέρβασή του μέσα από τον εναλλακτικό τρόπο διδασκαλίας της παραβολής του “Σπλαχνικού Σαμαρείτη”

Λαδόπουλος Γεώργιος, Θεολόγος

1. Η ομάδα ακούει το τραγούδι του Κώστα Χατζή « Ένας Γερμανός και μια Εβραία». Εντοπίζονται ομοιότητες και διαφορές με την παραβολή.

2. Με την τεχνική της φιγούρας προσεγγίζουμε τον ψυχικό και συναισθηματικό κόσμο του θύματος-πρωταγωνιστή της παραβολής. Τι νιώθει; Τι σκέφτεται;

3. Με την τεχνική της ανάκρισης εμβαθύνουμε στα βαθύτερα κίνητρα της συμπεριφοράς του ιερέα και του λευίτη που προσπέρασαν το θύμα.

4. Με την τεχνική του διαδρόμου διερευνούμε το δίλημμα του Σαμαρείτη με το τι πρέπει να πράξει στη συγκεκριμένη περίπτωση.

5. Με τη χρήση οπτικοαουστικών μέσων η ομάδα εντοπίζει μορφές ρατσισμού στη σύγχρονη εποχή. Χωρίζονται ομάδες και φτιάχνουν αναπαραστάσεις (γλυπτό) που εκφράζουν την οπτική του θέματος. Η κάθε ομάδα δέχεται λεκτικά την απόρριψη ή την αποδοχή και εκφράζονται τα αντίστοιχα συναισθήματα.

6. Με μουσική υπόκρουση διαβάζεται ο ύμνος της αγάπης του Αποστόλου Παύλου και καλούμε τα μέλη των ομάδων να γράψουν σε ημερολόγιο αν και πώς βίωσαν φαινόμενα ρατσισμού. Τι ένιωσαν; Τι προσδιορίζει τη δική τους στάση; Ποιες είναι οι αρχές και οι αξίες που αποδέχονται στη ζωή και διαμορφώνουν τη στάση τους;

Με των Μουσών το άγγιγμα

Λαζάρου Σωτηρία, Σχολική Σύμβουλος Εικαστικών Μαθημάτων

Ακριώτου Θεοδώρα, Καθηγήτρια Μουσικής

Σαρίδου Ζωή, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Δ.Δ.Ε. Πειραιά, Χορογράφος

Με αφόρμηση τα όνειρα των συμμετεχόντων, στο βιωματικό εργαστήρι, θα δημιουργηθεί μια ιστορία από κάθε ομάδα, η οποία αφενός θα παρουσιαστεί σε εικόνες που θα πάρουν τη μορφή βιβλίου, αφετέρου θα δραματοποιηθεί με στοιχεία χορογραφίας και θα επενδυθεί με αυτοσχέδια μουσική. Στόχος της δραστηριότητας είναι να αναπτυχθούν δεξιότητες γνωστικές συναισθηματικές και κιναισθητικές.

Φτιάχνοντας το όνειρο - εργαστήρι για τις εκπαιδευτικές δυνατότητες του κολλάζ

Λάουξ Παπαδαντωνάκη Αννέτ, Κοινωνιολόγος με ειδίκευση στην πολιτιστική διαχείριση, Καλλιτέχνις

Απαιτούμενα υλικά : Μια μεγάλη κόλλα χαρτί, 2-3 περιοδικά με πολλές χρωματιστές φωτογραφίες, ένα ψαλίδι, κόλλα σε stick, μπόλικα γραμμάρια φαντασία, ένα ημιτελές όνειρο.

Εκτέλεση: Αφού κόψουμε τις φωτογραφίες, παίρνουμε το όνειρο και αναμειγνύουμε...

Το τι θα γίνει μετά ελάτε να το μάθετε στο εργαστήρι!

Μελέτη και επεξεργασία αποσπασμάτων από κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές εκπομπές με κοινό θεματικό άξονα (όνειρα)

Λεωνίδα Μαρία, Σκηνοθέτρια, Εκπαιδεύτρια στα ΜΜΕ

Θεοδωρίδης Μένης, Σκηνοθέτης Κινηματογράφου, Υπεύθυνος εργαστηρίου οπτικοακουστικής έκφρασης στο πρόγραμμα «Μελίνα»

Οι δραστηριότητες αυτού του είδους αποσκοπούν αφενός στην ανάπτυξη δεξιοτήτων παρατήρησης, μελέτης, ταξινόμησης και κριτικής ανάλυσης των οπτικοακουστικών προϊόντων, αλλά κυρίως στη δημιουργία προϋποθέσεων ώστε τα παιδιά να βρεθούν σε σχέση «εξουσίας» πάνω στο οπτικοακουστικό έργο, κάτι που σπάνια τους δίνεται η ευκαιρία να επιχειρήσουν.

Ο Λύραυλος παρουσιάζει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Με όχημα τη μουσική ταξιδεύουμε στην αρχαία και νεότερη Ελλάδα»

ΛΥΡΑΥΛΟΣ, ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ 

Μια διαθεματική  προσέγγιση του πολιτισμού μας με όχημα τη μουσική.     

Σαράντα αρχαιοελληνικά και παραδοσιακά  μουσικά όργανα ( μία ολόκληρη κινητή έκθεση) περιμένουν τα παιδιά να τα περιεργαστούν. Τα παιδιά ακούν ζωντανά τα ωραιότερα  σωζόμενα μουσικά κομμάτια της Αρχαιότητας, σκοπούς, ρυθμούς και τρόπους αρχαιοελληνικούς που διασώζονται μέσα από την Παράδοση επιβεβαιώνοντας τον πλούτο και τη συνέχεια της Ελληνικής Μουσικής Κληρονομιάς, αγγίζουν  τα μουσικά όργανα και μαθαίνουν  την ιστορία της δημιουργίας τους από σπάνια και αυθεντικά φυσικά υλικά.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα παρουσιάζεται και στον χώρο του σχολείου, σε  δημοτικά και γυμνάσια. Παρουσιαστές: Παναγιώτης Στέφος, Μιχάλης Στέφος. www.lyravlos.gr                     

20.000 ήχοι κάτω από τη θάλασσα: συνδέοντας τη μουσική με το θέατρο, το χορό, τα εικαστικά και τη λογοτεχνία

Μαρκέα Γ. Γεωργία, Σχολική Σύμβουλος Μουσικής, PhD και μεταδιδακτορικό στη Μουσική Εκπαίδευση

Πρόκειται για δειγματική διδασκαλία στην οποία συνδέονται τέσσερις τέχνες με την εφηβική λογοτεχνία. Το μυθιστόρημα «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» του Ιουλίου Βερν περιγράφεται και αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους συμμετέχοντες, οι οποίοι έχουν ρόλο «μαθητών». Ανά ομάδες δημιουργούν δική τους ιστορία με θέμα: «20.000 ήχοι κάτω από τη θάλασσα». Η κάθε ομάδα «χρωματίζει» με ζωγραφιές τη φανταστική ιστορία της και την αναπαριστάνει με μοίρασμα ρόλων, χορευτική κίνηση και μουσική. Τα πρόσωπα της ιστορίας ξεπροβάλλουν μέσα από τις ζωγραφισμένες σελίδες με ήχους από φωνή ή / και από μουσικά όργανα, έτσι ώστε να γίνει αισθητό ότι βρίσκονται κάτω από τη θάλασσα.

Ο αυτοσχεδιασμός

Μώρου Αντιγόνη, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Δ.Ε. Α΄Αθήνας

Μέρος 1°

- Εισαγωγή με παραδείγματα για το τι είναι ο αυτοσχεδιασμός και ποια είναι η δομή του (10΄).

Στο θέατρο ο αυτοσχεδιασμός είναι μέρος της δημιουργίας. Μπορούμε να πούμε ότι ο αυτοσχεδιασμός είναι η επιστροφή στην αλήθεια, όπως έλεγε ο Στανισλάβσκι. Στο θέατρο στο σχολείο ανοίγει το πεδίο στη δημιουργική φαντασία των παιδιών. Ο αυτοσχεδιασμός χρησιμοποιεί τα στοιχεία της φαντασίας, της μίμησης κα μεταμόρφωσης, δημιουργώντας μια δομή συμπεριφοράς. Με αφορμή ένα ερέθισμα κινητοποιείται ο μηχανισμός της αντίδρασης μας σ' αυτό: εκτιμώ το ερέθισμα και ανταποκρίνομαι.

- Προετοιμασία των συμμετεχόντων με κατάλληλες ασκήσεις (20΄).

Για τη δημιουργία του αυτοσχεδιασμού χρειάζεται να προετοιμαστούμε με ασκήσεις σώματος και ψυχοτεχνικής. Αυτές αποσκοπούν σε μια ετοιμότητα του ηθοποιού, για να περάσει στο δημιουργικό μέρος. Οι ασκήσεις αυτές είναι σωματικές και γλωσσικές, ασκήσεις μνήμης και παρατηρητικότητας, επικοινωνίας και φαντασίας. Όλες μαζί οι ασκήσεις θα οδηγήσουν στον αυτοσχεδιασμό.

- Πρακτική του αυτοσχεδιασμού: ατομικός-με παρτενέρ-ομαδικός-χώρος και αντικείμενο (60').

α. Προχωράμε σταδιακά από τον ατομικό απλό αυτοσχεδιασμό σ' αυτόν με παρτενέρ και στη συνέχεια στον ομαδικό σε δοσμένες συνθήκες.

β. Ακολουθεί αυτοσχεδιασμός στο χώρο (δημιουργία χώρου) και στη συνέχεια με αντικείμενο/ πραγματικό και φανταστικό.

Μέρος 2°

- Θεατρικός αυτοσχεδιασμός: με μάσκα - με κείμενο - σε ρόλο (θεατρικό έργο) 1.30'

α. Στην αρχή αυτοσχεδιάζουμε με ουδέτερη μάσκα και ύστερα με θεατρική μάσκα ( comedia).

β. Διαβάζουμε ένα λογοτεχνικό κείμενο, επισημαίνουμε τα δραματικά στοιχεία και προχωρούμε στον αυτοσχεδιασμό των σκηνών δράσης.

γ) Τέλος παίρνουμε μια μικρή σκηνή από θεατρικό έργο και, αφού μιλήσουμε για τους χαρακτήρες/ρόλους, αυτοσχεδιάζουμε πάνω στο χτίσιμο του ρόλου.

Έτοιμο το πλάνο;

Μωσαΐδου Ειρήνη, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Δ.Ε. Ανατολικής Θεσσαλονίκης

Όταν το νεανικό όνειρο μετατρέπεται σε εικόνα. Προσέγγιση του βασικού λεξιλογίου του κινηματογράφου μέσα από παραδείγματα και ασκήσεις με την κάμερα. Στόχος η ενθάρρυνση για δημιουργία με τη μαθητική ομάδα αλλά και η εκπαίδευση του βλέμματος.

Τι χρώμα έχουνε τα όνειρα;

Παναγιωτοπούλου Μαρία, Φιλόλογος-Θεατρολόγος

Με βαλίτσες τα όνειρά μας και πυξίδα την πρώτη ύλη των συναισθημάτων θα ταξιδέψουμε στο δρόμο της θεατρικής έμπνευσης και δράσης. Σκοπός μας: να απολαύσουμε το ταξίδι μαζί. Να ενώσουμε τα όνειρα σε μια παλέτα χρωμάτων, τις φωνές μας σε ένα τραγούδι, τα σώματά μας σ’ έναν χορό. Να αφεθούμε στην αλήθεια των αισθήσεων, στην αυθεντικότητα του συναισθήματος της στιγμής, στον εσώτερο εαυτό μας που συνήθως ξεχνάμε. Να γίνουμε συνοδοιπόροι και συνδημιουργοί μιας αλήθειας που μας εκφράζει και μας απελευθερώνει. Να ζήσουμε τη δική μας θεατρική δημιουργία και -γιατί όχι- να τη μοιραστούμε και με άλλους σε μορφή παράστασης.

Η Γοητεία της Μάσκας

Πανακάκη Ελένη, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Δ.Π.Ε. Ν. Ηρακλείου Κρήτης

…Αν οι άνθρωποι παραδέχονταν τη θεϊκή τους ουσία, οι μάσκες θα ήταν περιττές λέει ο Τσαρούχης. Φαίνεται όμως ότι μάλλον τις χρειαζόμαστε γιατί η ανάγκη για μεταμφίεση υπάρχει έντονη και εκδηλώνεται σε διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητας του ανθρώπου, ανεξαρτήτως των θρησκευτικών ή πολιτισμικών δεδομένων της κάθε εποχής. Αν και χρησιμοποιήθηκαν από τους ανθρώπους χιλιάδες χρόνια πριν, αν και άλλαξαν ρόλο στην εποχή μας, εξακολουθούν να ελκύουν το ενδιαφέρον, γιατί οι μάσκες γοητεύουν και καθηλώνουν, κρύβουν και αποκαλύπτουν. Είναι ένα πεδίο όπου εκφράζονται οι τέχνες αλλά και ένα μοντέλο γλυπτικής. Είναι ένα παιχνίδι ανάμεσα στον εξωτερικό κόσμο, ανάμεσα στο ατομικό και στο συλλογικό και καταφέρνουν να μεταβάλλουν εντελώς αυτόν που τις φορά αφού μπορεί να κρυφτεί από πίσω τους αλλά συγχρόνως να γίνει περισσότερο «ορατός» φορώντας τις. Βασικό μας στόχος στο εργαστήριο μάσκας είναι να εξοικειωθούμε μαζί τους, να απομακρυνθούμε από τις ρεαλιστικές φιγούρες, ανακαλύπτοντας νέες φόρμες που ενώ θα έχουν σχέση με τη πραγματικότητα, η μορφοποίηση τους θα αναφέρεται στο χώρο του φανταστικού όπου όλα μπορούν να συμβούν….

Το «κλειδί του σολ» στη μουσική των ονείρων. Είναι όνειρο καλοκαιρινής νύχτας το Όνειρο του Σκιάχτρου να πετάξει;

Πανόπουλος Βασίλης, Δάσκαλος, Μουσικός, Μsc Πολιτικής Επιστήμης και Κοινωνιολογίας

Πρόκειται για παρουσίαση της μουσικής που συνοδεύει το όνειρο με παραδείγματα από τη λόγια μουσική, τον κινηματογράφο, το χορό, το θέατρο, με έμφαση στο θέατρο για ανήλικους θεατές, όπως υπονοείται στον υπότιτλο του θέματος. Το όνειρο στην τέχνη ως σύμβολο, ως παρέκβαση, ως παρένθεση, ως υπονόημα, ως επιδίωξη συνδέεται άμεσα με το μουσικό σημείο που λειτουργεί συμπληρωματικά στην πρόσληψη του θεάματος υπηρετώντας τη σύμβαση. Στο εργαστήριο θα γίνει προβολή αποσπασμάτων ταινιών, ανάγνωση και δραματοποίηση θεατρικών κειμένων και θα καταβληθεί προσπάθεια να επενδυθούν τα όνειρα επί τόπου με μουσική που θα συνθέσουν οι συμμετέχοντες.

Η θεατρική εμψύχωση και τα Μαγικά Μαξιλάρια του Ευγένιου Τριβιζά

Παπαδόπουλος Σίμος, Λέκτορας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Εμψυχωτής Θεάτρου

Με τη θεατρική εμψύχωση οι συμμετέχοντες θα μπουν στον κόσμο των ονείρων και της ελπίδας που θα γίνει η αφορμή, για να ζωντανέψουν, μέσα από τη δράση και το στοχασμό, προσωπικές καταστάσεις οι οποίες θα τους δώσουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τη συλλογική τους ματιά για τον κόσμο. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα αξιοποιήσουν παιχνίδια και θεατρικές τεχνικές που δίνουν έμφαση στη σωματική έκφραση, τις αισθήσεις, την απελευθέρωση και την επικοινωνία. Θα βιώσουν μια αισθαντική και διαλογική οπτική να βλέπουν τον εαυτό τους και τους άλλους και τα πράγματα. Κι ακόμα θα ευαισθητοποιηθούν προς τις ικανότητες του εμψυχωτή τόσο σε βιωματικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο.

Από την παραδοσιακή «Σχολική Γιορτή» στη σύγχρονη «Εκδήλωση Πολιτισμού στο σχολείο»: Δημιουργική και πολυδιάστατη προσέγγιση στο νόημα του εορτασμού εθνικής επετείου μέσα από τη συνάντηση και τη συνεργασία των Τεχνών

Παπακώστα Αλεξία, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων, Δ.Π.Ε. Βοιωτίας

Σερέτη Ευγενία, Δασκάλα, Μεταπτυχιακό στα Παιδαγωγικά

Μιαρίτης Στέλιος, Δάσκαλος

Τα πορίσματα για το συσχετισμό, τη «συμφιλίωση» και την ενιαιότητα των αισθητικών και των γνωστικών λειτουργιών, οι έρευνες σχετικά με την αισθητική διάσταση της γνώσης και τη νοητική διάσταση της αισθητικής, η πρόσφατη στροφή των ελληνικών προγραμμάτων προς τη διαθεματικότητα, καθώς επίσης και τα δεδομένα σύγχρονων πειραματικών προτάσεων που υιοθετούν τη χρήση των τεχνών στη μαθησιακή διαδικασία, οδηγούν στην αναθεώρηση και στον εκσυγχρονισμό του τρόπου προσέγγισης κάθε είδους πολιτιστικής παρέμβασης στη σχολική καθημερινότητα. Στα παραπάνω πλαίσια προτείνουμε το συγκεκριμένο εργαστήριο, μια προσέγγιση στο σχεδιασμό επετειακών εκδηλώσεων μέσα από το παράδειγμα της επετείου της 25^ης Μαρτίου. Ιδιαίτερα θα τονιστεί η ανάγκη - απαίτηση ιδεολογικής σύνδεσης-γέφυρας με το σήμερα, ώστε τα απομακρυσμένα στο χρόνο πρόσωπα, δράσεις και μηνύματα να αποκτήσουν αναφορικότητα στο τώρα και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του σύγχρονου μαθητή. Πέραν της θεωρητική τεκμηρίωσης, θα παρουσιαστούν συγκεκριμένες μέθοδοι, τεχνικές και ενδεικτικές μορφές συμμετοχικής, βιωματικής διερεύνησης που αφορούν στη σκηνική παρουσίαση και βασίζονται σε διαφορετικά είδη τέχνης. Θα δοθούν ιδέες και θα προταθούν λύσεις για επιμέρους πρακτικά θέματα που συχνά ταλανίζουν τον εκπαιδευτικό που καταπιάνεται με τέτοιες εκδηλώσεις. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον περίοπτο ρόλο της τεχνολογίας στην όλη διαδικασία. Τέλος, οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί θα εργαστούν ομαδικά πάνω σε συγκεκριμένο υλικό και αξιοποιώντας τις αφομοιωτικές και αναπλαστικές τους ικανότητες θα προχωρήσουν σε προτάσεις σύνδεσης και παρουσίασης.

Όταν η τέχνη της λογοτεχνίας συναντιέται με άλλες τέχνες… το μάθημα ονειρεύεται

Πολυδωρίδου Ιόλη, Φιλόλογος

Καραφυλλίδου Μαρίνα, Φιλόλογος

Αν η διδασκαλία της λογοτεχνίας είναι, πέρα από ερμηνεία κειμένου, αυθερμήνευση, αφετηρία για δημιουργικότητα και αποστιγματισμένη αυτοέκφραση, τελικά μια απόλαυση, ένα προσωπικό ταξίδι, τότε γιατί οι μαθητές μας «απουσιάζουν»; Έτσι δοκιμάσαμε να σμίξουμε τη λογοτεχνία με τις άλλες τέχνες (δραματοποίηση, μουσική, φωτογραφία, Εκπαιδευτικό Δράμα) σε μια συνολική σκηνοθεσία μαθήματος. Και είδαμε τη βιωματική, συναισθηματική και διανοητική εμπλοκή να καθιστά άπαντες παρόντες. Η εφαρμογή έγινε στο μυθιστόρημα της Άλκης Ζέη «Ο ψεύτης παππούς ».Το δείγμα δουλειάς μας που θα επιχειρήσουμε να ενεργοποιήσουμε στο εργαστήριο διαπραγματεύεται την ετερότητα. Αναρωτιόμαστε:

- Πώς αναπτύσσουν οι μαθητές μας την ικανότητα της ενσυναίσθησης, ώστε να μπορούν να ερμηνεύουν γηγενείς και ξένους;

- Χρησιμοποιούμε τεχνικές όπως το χτίσιμο ρόλων, παρακολούθηση σκέψης, συλλογικούς ρόλους.

- Πώς αντιλαμβάνονται την πίεση των στερεοτύπων στις επιλογές τους;

- Αξιοποιούμε το όνειρο/ εφιάλτη του κειμένου με σκηνοθεσία ανάγνωσης, μουσική επένδυση.

- Πώς τοποθετούνται απέναντι σε ισχυρά διλήμματα και ανακαλύπτουν εργαλεία υπέρβασης της ετεροφοβίας;

- Χρησιμοποιούμε δραματοποιήσεις, οπτικές γωνίες, κύκλους συνείδησης, τεχνική του μανδύα.

- Πώς ένα κείμενο γίνεται σταδιακά δικό τους;

- Ζητούμε επαναγραφή του τέλους (δημιουργική γραφή).

- Κλείνουμε παίζοντας (αναστοχασμός), αισιοδοξώντας πως γινόμαστε όλοι «ένα κεφάλι ψηλότεροι».

Η Γεωμετρία εμπνέει αριστουργήματα. Κατασκευές και γραμμικά σχέδια με κανόνα και διαβήτη

Ποτόγλου Κυριακή, Ζωγράφος, Εκπαιδευτικός

Δημιουργικό εργαστήρι γραμμικού σχεδίου 20 (είκοσι) εκπαιδευτικών, που θα σχεδιάσουν με μολύβι, χάρακα-τρίγωνο και διαβήτη στο χαρτί γεωμετρικές κατασκευές και σχήματα, με στόχο να κατασκευάσουν πλατωνικά στερεά και διακοσμητικά μοτίβα. Οι συμμετέχοντες θα δημιουργήσουν και γεωμετρικά origami, κόβοντας χαρτί με ψαλίδι. Στα εργαστήρια θα ερευνηθεί μέσα από το σχέδιο, η σχέση Φύσης και Τέχνης που επιδρά στο έργο του καλλιτέχνη, όπως πχ. τις σπείρες ιωνικών κιονόκρανων όπου σχεδιάζονται και λαξεύονται οι κοχλίες της θάλασσας χάρη στη πρόοδο της Γεωμετρίας, ενώ ο ποταμός Μαίανδρος της Μικράς Ασίας μετατρέπεται σε διακοσμητικό μοτίβο των κλασσικών χρόνων. Τι εκφράζουν τα ιερά μάνταλα στο Θιβέτ, οι ροζέτες στους μεσαιωνικούς καθεδρικούς ναούς και τα γραμμικά σχέδια των Ίνκας; Γιατί ένα διαμάντι κόβεται σε πολυγωνικές έδρες; Θα εξηγηθεί γιατί διακοσμούνται με ατέρμονα γεωμετρικά αραβουργήματα τα έργα τέχνης του Ισλαμικού πολιτισμού. Θα γίνει αναφορά στους καλλιτέχνες που εμπνεύστηκαν και δημιούργησαν έργα με γεωμετρικές και μαθηματικές επιδράσεις, όπως είναι ο Εσερ, ο Μπράκ, ο Πικάσο, ο Βασαρέλι, και σχηματίστηκαν τα κινήματα του κυβισμού και της Οπ-Αρτ στην Ιστορία της Τέχνης.

Δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων για πολιτιστικούς οργανισμούς

Πούλου Σταυρίνα, Αρχαιολόγος

- Τι περιλαμβάνει η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος;

- Πού μπορεί να γίνει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα;

- Σε ποιους απευθύνεται;

- Μπορούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα να χρησιμοποιηθούν ως μέσο διδασκαλίας;

- Τι ρόλο παίζουν οι νέες τεχνολογίες;

Με αφορμή τη δημιουργία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος θα δοθούν απαντήσεις σ αυτά τα ερωτήματα.

Ονειροδρόμιο: Ταξίδι στο Όνειρο

Σαμαρά Σταυρούλα, Εκπαιδευτική Ψυχολόγος

Ψυχάρης Φώτης, Δάσκαλος

Το πέρασμα μέσα από το μαγικό καθρέφτη. Από τη σιγουριά της πραγματικότητας στη γοητεία και το φόβο του αγνώστου. Μπορούμε ακόμα να φανταστούμε την «άλλη μεριά»; Με ποιες διαδικασίες θα μπορέσουμε να κινητοποιήσουμε τα παιδιά να κάνουν αυτό το «ταξίδι», να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους στη μάθηση; Απευθύνεται σε δασκάλους που θέλουν να διερευνήσουν πώς η έμπνευση, η φαντασία και το συναίσθημα μπορούν να ενταχθούν στην καθημερινότητα του σχολείου.

«Κάποτε, μια μητέρα ρώτησε έναν σοφό, τι να κάνει, ώστε ο γιος της που ήταν ήδη καλός στα μαθηματικά να γίνει ακόμη καλύτερος. –Να του διαβάζετε αρχαίους μύθους και παραμύθια, γιατί τι άλλο είναι η επιστήμη παρά εφαρμοσμένη φαντασία, της απάντησε.»

Χορεύοντας μια ιστορία

Σαρίδου Ζωή, Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων Δ.Δ.Ε. Πειραιά, Χορογράφος

Σε αυτό το εργαστήριο, θα επιχειρήσουμε να αφηγηθούμε μια προκαθορισμένη ιστορία με τίτλο: «Η Ιτιά και το χελιδόνι», με τις δυνατότητες που μας δίνουν τα σώματά μας. Με προσθήκη κειμένου, και με τη βοήθεια της γλώσσας του σώματος, θα στήσουμε έτσι τις σκηνές, με σκοπό μια πιθανή παρουσίαση αυτής της ιστορίας. Θα αγγίξουμε την τέχνη του σύγχρονου-εκφραστικού χορού ενεργοποιώντας τις ενέργειες που διαθέτουμε, και χρησιμοποιώντας την εκφραστική δύναμη που διαθέτει μια καλοστημένη ομάδα. Σκοπός μου θα είναι, όχι να σας διδάξω και να σας αναλύσω τεχνικές χορού, αλλά να σας οδηγήσω σε μια διαφορετική προσέγγιση έκφρασης που μας προσφέρει ο σύγχρονος-εκφραστικός χορός, και το χοροθέατρο. Θα στήσουμε τις 5 σκηνές της ιστορίας, προσέχοντας τα εκφραστικά μας μέσα, και αφήνοντας παράλληλα ελεύθερο και το προσωπικό στοιχείο. Για να χαρούμε, και να μπορέσουμε να προσφέρουμε με όλες τις εκφραστικές και κινησιολογικές μας δυνατότητες, είναι απολύτως απαραίτητο, να φοράμε ελαφρά και άνετα ρούχα και παπούτσια.

Μάτια που αναστοχάζονται…

Τερεζάκη Χρύσα, Εκπαιδευτικός (MSc)-Συνεργάτιδα στο Πρόγραμμα «Μελίνα», Εμψυχώτρια Παιδαγωγικής του Θεάτρου της Ημέρας

“Είμαι παρελθόν, παρόν και μέλλον… γράφω τη δική μου πορεία και ιστορία στο χώρο και στο χρόνο, στο «τώρα» και στο «εδώ» ”… Μετά από πόσα χρόνια, άραγε, συνειδητοποιεί κανείς ότι τα όνειρά του δεν είναι ολότελα δικά του; Όσο πιο γρήγορα, όμως, το υποψιαστεί ξεκινά ουσιαστικά να ζει, καθώς αρχίζει να αναστοχάζεται, να κρίνει, να συγκρίνει, να αμφισβητεί, να επαναπροσδιορίζει, τις ρίζες των ονείρων και των πεποιθήσεών του (χθεσινών και τωρινών)… Κάποτε τα λέπια πέφτουν απ’ τα μάτια, επιτρέποντας μια «άλλη ματιά» για τα μελλοντικά όνειρα… Το συγκεκριμένο εργαστήριο, σχεδιασμένο βάσει των αρχών της Εκπαίδευσης Ενηλίκων, αφορά σε μια πολύτεχνη και πολύτροπη εμπειρία στο πλαίσιο της οποίας οι εκπαιδευόμενοι/ες θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν ενεργητικά, να στοχαστούν κριτικά, να εκφραστούν δημιουργικά, να δράσουν, να «συνομιλήσουν» μεταξύ τους και να αλληλεπιδράσουν…

Εγώ… ο ποιητής. Αποσπάσματα από «Το σύννεφο με τα παντελόνια» του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι, συνδυασμένα με live video projection

Τζαμαργιάς Τάκης, Σκηνοθέτης, Διδάσκων στο Π.Τ.Δ.Ε. και στο Τ.Ε.Α.Π.Η., Πανεπιστήμιο Αθηνών

Com.odd.or, Εικαστικός καλλιτέχνης

Η κραυγή του ποιητή - επαναστάτη Μαγιακόφσκι στο "Σύννεφο με παντελόνια" θα αποτελέσει το ερέθισμα για την ανάπτυξη ενός τρίωρου εργαστηρίου. Φράσεις-ρετάλια από το ποίημα που θα επιλεγούν από τους συμμετέχοντες θα είναι η βάση για το χτίσιμο ενός σεναρίου και μέσα από ένα ηχητικό περιβάλλον, που θα προκύψει, θα αναδειχτεί ένα μικρό δρώμενο. Το εργαστήρι επικεντρώνεται στους πόλους της θεατρικής αγωγής στο σχολείο, κυρίως στις απεριόριστες δυνατότητες της δραματοποίησης ως μορφοπαιδευτικoύ μέσου και εργαλείου κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τη διαχείριση προσωπικών στάσεων για τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων. Παράλληλα η Σόφυ Com.odd.or με χρήση live video θα συνδιαλλαγεί με τις επιμέρους δράσεις των συμμετεχόντων σε μια δυναμική διαλόγου με τις τέχνες. Οι συμμετέχοντες είναι απαραίτητο να έχουν μελετήσει όλο το ποίημα. Αποτελεί αφορμή για να προκύψει δρώμενο.

Από τη ρεαλιστική κίνηση στην κίνηση του ονείρου. «Πετάω στο όνειρό μου»

Φιλιπποπούλου Γιάννα, Χορεύτρια, Χορογράφος

Τι είναι φαντασία; Τι είναι όνειρο;? Τι είναι όνειρο για τον καθένα μας; Θα επιδιώξουμε να βιώσουμε την ατμόσφαιρα ενός ονείρου επιλέγοντας την κατάλληλη κίνηση και ερευνώντας την ποιότητά της. Εμπνεόμαστε από την προσωπική μας εμπειρία, για να δώσουμε μορφή στο περιεχόμενο ενός ονείρου, φτιάχνοντας μια μικρή ιστορία σώματος και κίνησης.

Τι μας ενώνει; τι μας χωρίζει;

Χολέβα Νάσια, θεατροπαιδαγωγός

Το εργαστήριο αυτό χρησιμοποιεί  τεχνικές και ασκήσεις που χρησιμοποιήθηκαν στο πρόγραμμα «Εσύ όπως κι Εγώ» σε σχολεία της Ανατολικής Αττικής (2007-2008). Θα εξερευνήσουμε τη διαφορετικότητα μέσα από το θέατρο: θα εξετάσουμε αιτίες, συνθήκες, συνέπειες και πιθανές εναλλακτικές λύσεις μέσα από παιχνίδια και δημιουργικές δραστηριότητες. Το εργαστήρι χωρίζεται σε 4 ενότητες:

α) Εισαγωγή - δίνοντας ευκαιρία σε όλες τις φωνές να ακουστούν

β) ασκήσεις και παιχνίδια επικοινωνίας (λεκτική και μη λεκτική), εμπιστοσύνη και συνεργασία

γ) ομαδική δημιουργία. Υπάρχει μόνο μία «αλήθεια»;

δ) ανατροφοδότηση - η εποικοδομητική κριτική ως μέσο βελτίωσης.

Μελετώντας ανθρώπινες αντιδράσεις απέναντι στο διαφορετικό, θα προσπαθήσουμε να βρούμε τρόπους εξοικείωσης και ουσιαστικής επικοινωνίας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον σεβασμού και ενθάρρυνσης. Θα χρησιμοποιηθούν ιδιαίτερα τεχνικές του εκπαιδευτικού θεάτρου (δυναμικές εικόνες, η «καρέκλα της αλήθειας», παιχνίδια ρόλων/αυτοσχεδιασμοί κ.α.) αλλά και τεχνικές του «θεάτρου της αγοράς» (Forum Theatre). Με τον τρόπο αυτό θα πειραματισθούμε με διαφορετικές εκδοχές και προοπτικές μιας ιστορίας. Στο τελευταίο μέρος του εργαστηρίου θα γίνει σύντομη αναφορά στο πρόγραμμα «Εσύ όπως κι εγώ – εξερευνώντας τη διαφορετικότητα μέσα από το θέατρο» και θα συζητηθούν ιδέες για δραστηριότητες μέσα στην τάξη.  Το εργαστήριο αυτό απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς που ενδιαφέρονται να εξερευνήσουν ζητήματα διαφορετικότητας με τους μαθητές τους, μέσα από το θέατρο. Είναι βιωματικό, γι’ αυτό το λόγο οι συμμετέχοντες θα πρέπει να φορούν άνετα ρούχα και παπούτσια, την καλή τους διάθεση και κέφι για εξερεύνηση!